کویل کوییک CVT دوبل
کویل کوئیک CVT تک طوسی
کویل کوییک (CVT) تک مشکی
کویل زیمنس مشترک
کویل تیبا چیست؟
کویل (سیم پیچ یا کوئل) در خودروی تیبا یک قطعه الکتریکی حیاتی در سیستم احتراق موتور است. در واقع، کویل یک ترانسفورماتور تقویت کننده برق است.
کویل تیبا بخشی از سیستم اشتعال موتور تیبا است. وظیفه کویل در این سیستم تبدیل جریان برقی از باتری به جرقه الزامی برای اشتعال مخلوط هوا و سوخت در اتاق سوخت موتور میباشد.
مشخصات فنی کویل تیبا
| مقاومت سیم پیچ اولیه | 720 میلی اهم |
| مقاومت سیم پیچ ثانویه | 13.25 کیلو اهم |
| ولتاژ خروجی | 22 کیلو ولت |
| ولتاژ تغذیه | 6 الی 18 ولت |
| مقاومت عایق | بیش از 100 مگا اهم |
| محدوده حرارتی | 30 _ درجه سانتیگراد 110 درجه سانتیگراد |
| ضمانت | 15 ماه |
وظیفه اصلی کویل تیبا چیست؟
وظیفه کویل را میتوان در یک جمله خلاصه کردتبدیل برق ضعیف باتری (12 ولت) به یک جرقه قوی و با ولتاژ بسیار بالا (حدود 20,000 تا 40,000 ولت) برای سوزاندن مخلوط سوخت و هوا در سیلندر بیایید این فرآیند را به صورت مرحلهای ببینیم:
-
ورود برق ضعیف: برق 12 ولتی معمولی باتری خودروتان وارد کویل میشود.
-
تقویت شدن: کویل مانند یک قلاب ماهیگیری عمل میکند که انرژی را ذخیره و در یک لحظه رها میکند. این کار ولتاژ را به شکل باورنکردنی تا هزاران ولت افزایش میدهد.
-
خروج جرقه قوی: این برق پرتوان از طریق وایرها (سیمهای ضخیم) به شمعها میرسد.
-
ایجاد احتراق: در سر شمع، این برق به صورت یک جرقه قوی و آبی رنگ پرش میکند و مخلوط سوخت و هوای فشرده شده در سیلندر را مشتعل و منفجر میکند.
-
حرکت پیستون: این انفجار کوچک، پیستون را به سمت پایین هل داده و قدرت موتور ایجاد میکند.
کویل را مانند یک “شکارچی جرقه” در نظر بگیرید. اگر شمع را یک اسلحه بدانیم، کویل فشنگی است که قدرت کافی برای شلیک را فراهم میکند. بدون این فشنگ (کویل)، اسلحه (شمع) هرگز شلیک نمیکند.
چرا سلامت کویل تیبا اینقدر مهم است؟
برندهای معتبر کویل تیبا کدامند؟
۱. کویل اصلی تیبا (اورجینال)
این کویل با شماره قطعه ۹۵۵۰۰۲۲۰۳۰ شناخته میشود و مستقیماً توسط سایپا تأیید شده است. مطمئنترین گزینه محسوب میشود.
۲. کویل ژیان
کویل ژیان از تولیدات ایرانی با کیفیت قابل قبول است که در سالهای اخیر جایگاه خوبی در بازار پیدا کرده است. این برند با ارائه گارانتی معتبر، یکی از گزینههای اقتصادی با عمر مفید مناسب به شمار میرود.
۳. کویل ایسران
از قدیمیترین و معتبرترین تولیدکنندگان ایرانی که کیفیت مطلوب و دوام مناسبی دارد.
۴. کویل STC
این برند ایرانی نیز با کیفیت یکنواخت و قیمت مناسب، مورد توجه بسیاری است.
قیمت کویل تیبا
قیمت کویل تیبا ممکن است بسته به مدل، سال تولید و شرایط بازار مختلف باشد. همچنین، عوامل دیگری مانند مشخصات فنی، وضعیت خودرو (نو یا دست دوم)، تجهیزات اضافی و میزان کارکرد نیز بر قیمت تأثیرگذار هستند. به طور کلی، در بازار دست دوم ایران، قیمت کویل تیبا معمولاً در رنج قیمتهای مختلفی میتواند قرار بگیرد.
مزایای خرید کویل
- تضمین کیفیت
- اصالت کالا
- خرید مستقیم از تولید کننده
- قیمت مناسب
علائم خرابی کویل تیبا
روشن نشدن خودرو: یکی از رایجترین علائم خرابی کویل، روشن نشدن خودرو است. در این حالت، موتور خودرو استارت میخورد اما روشن نمیشود.
موتور به صورت ناگهانی خاموش میشود: در حین رانندگی، موتور خودرو ممکن است به صورت ناگهانی خاموش شده و مجدداً روشن نشود.
لرزش و کندی موتور: عملکرد موتور خودرو کند شده و هنگام شتابگیری، لرزش و تکانهای غیرعادی احساس میشود.
مصرف سوخت بالا: خرابی کویل میتواند باعث افزایش مصرف سوخت شود، زیرا مخلوط سوخت و هوا به طور کامل در سیلندرها مشتعل نمیشود.
روشن شدن چراغ چک موتور: در بسیاری از موارد، خرابی کویل باعث روشن شدن چراغ چک موتور میشود.
تغییر رنگ شمعها: شمعهای خودرو ممکن است به دلیل خرابی کویل، رنگ غیرعادی پیدا کنند (مثلاً سیاه یا سفید).
مشکل در گاز خوردن خودرو: خودرو در هنگام گاز دادن واکنش کندی نشان میدهد و شتابگیری آن با مشکل مواجه میشود.
صدای غیرعادی از موتور: ممکن است صداهای غیرعادی مانند جرقه زدن یا تقتق از موتور شنیده شود.
عملکرد کویل تیبا از دیدگاه فنی
کویل تیبا بر اساس اصل القای الکترومغناطیسی کار میکند. این قطعه از دو سیمپیچ اولیه و ثانویه تشکیل شده است که حول یک هسته فلزی پیچیده شدهاند. عملکرد آن به شرح زیر است:
- سیمپیچ اولیه: این سیمپیچ، ولتاژ پایین (۱۲ ولت) را از باتری دریافت میکند.
- سیمپیچ ثانویه: با قطع و وصل جریان در سیمپیچ اولیه، میدان مغناطیسی ایجاد شده و ولتاژ بالا (بین ۱۵,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ ولت) در سیمپیچ ثانویه القا میشود.
- جرقهزنی: ولتاژ بالا از طریق وایرها به شمعها منتقل شده و جرقه ایجاد میکند.
این فرآیند با هماهنگی واحد کنترل الکترونیکی (ECU) انجام میشود تا زمانبندی دقیق جرقهها مطابق با دور موتور و شرایط کاری تنظیم شود.
دلایل خرابی کویل تیبا
خرابی کویل تیبا میتواند ناشی از عوامل زیر باشد:
الف) گرمای بیش از حد (Overheating):
- کویلها در معرض گرمای موتور قرار دارند و ممکن است به مرور زمان دچار آسیب شوند.
ب) رطوبت و آلودگی (Moisture and Contamination):
- نفوذ آب یا آلودگی به داخل کویل میتواند باعث اتصال کوتاه یا خرابی آن شود.
ج) استهلاک طبیعی (Wear and Tear):
- کویلها پس از گذشت زمان و کارکرد زیاد فرسوده میشوند.
د) مشکلات برقی (Electrical Issues):
- نوسانات ولتاژ یا اتصالات ضعیف میتوانند به کویل آسیب برسانند
روشهای تشخیص خرابی کویل تیبا
برای تشخیص خرابی کویل تیبا، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
الف) استفاده از دستگاه دیاگ (OBD-II Scanner):
- با اتصال دستگاه دیاگ به پورت OBD-II خودرو، میتوان کدهای خطای مربوط به کویل را بررسی کرد.
ب) تست مقاومت اهمی (Ohm Test):
- با استفاده از مولتیمتر، مقاومت سیمپیچ اولیه و ثانویه کویل را اندازهگیری کنید.
- مقاومت سیمپیچ اولیه معمولاً بین ۰.۵ تا ۲ اهم و مقاومت سیمپیچ ثانویه بین ۶,۰۰۰ تا ۱۵,۰۰۰ اهم است.
ج) تست جرقه (Spark Test):
- با جدا کردن وایر شمع و قرار دادن آن نزدیک به بدنه موتور، میتوانید وجود جرقه را بررسی کنید
نکات فنی برای افزایش عمر کویل تیبا
- از شمعهای با کیفیت و مناسب استفاده کنید.
- سیستم برق خودرو را به طور منظم بررسی کنید.
- از نفوذ آب و رطوبت به کویل جلوگیری کنید.
- در صورت مشاهده علائم خرابی، کویل را به موقع تعویض کنید.
عمر مفید کویل تیبا چقدر است؟
عمر مفید کویل تیبا به طور معمول بین ۶۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر است، اما این بازه میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد.اگرچه کویل ممکن است پس از ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر نیز کار کند، اما پس از این مسافت، احتمال کاهش کارایی و ایجاد مشکلاتی مانند افزایش مصرف سوخت یا لرزش موتور وجود دارد. بنابراین پیشنهاد میشود پس از طی این مسافت، نسبت به بررسی وضعیت کویل اقدام کنید.